Khi nào cần vệ sinh răng cho trẻ? Cách vệ sinh răng cho trẻ theo độ tuổi.
Răng sữa của trẻ bắt đầu nhú khi bé khoảng 6 tháng tuổi và hàm răng sữa sẽ hoàn thiện khi bé từ 2,5 – 3 tuổi. Bé sẽ có khoảng 20 chiếc răng sữa gồm 10 răng hàm trên và 10 răng hàm dưới. Thông thường thì răng sữa ở hàm dưới sẽ mọc trước, hàm trên mọc sau.
So với răng vĩnh viễn thì răng sữa có lớp men răng và lớp ngà răng mỏng hơn nhiều do vậy trẻ cần được vệ sinh răng ngay từ khi chiếc răng sữa đầu tiên xuất hiện trên cung hàm.
Việc vệ sinh răng miệng đúng cách cho trẻ là rất quan trọng để giúp bé hình thành thói quen tốt và phòng ngừa sâu răng, viêm nướu từ sớm. Dưới đây là hướng dẫn cách vệ sinh răng cho trẻ theo từng độ tuổi:
- Đối với trẻ sơ sinh (0 – 6 tháng tuổi)
Trẻ dưới 6 tháng chưa mọc răng nhưng vẫn cần làm sạch nướu hàng ngày, cách vệ sinh nướu cho trẻ rất đơn giản, bố mẹ hãy dùng gạc sạch hoặc khăn mềm, thấm nước ấm, quấn quanh ngón tay, nhẹ nhàng lau nướu, lưỡi và bên trong má của bé sau mỗi lần bú hoặc 2 lần/ ngày.
Hình 1: em bé Nam Phong 2 tháng tuổi được mẹ vệ sinh nướu và lưỡi hàng ngày bằng gạc
- Khi trẻ bắt đầu mọc răng (khoảng 6 tháng – 1 tuổi)
Trẻ sẽ bắt đầu mọc răng từ 6 tháng tuổi, bắt đầu từ răng cửa hàm dưới tới răng cửa hàm trên. Răng hàm của trẻ thường sau 1 tuổi mới mọc, lúc này trẻ cần được vệ sinh đầy đủ bao gồm vệ sinh răng, nướu và lưỡi. Tuy nhiên trẻ dưới 1 tuổi hầu như chưa biết khạc nhổ nên việc chải răng bằng bàn chải và kem chải răng cho bé là chưa thực sự cần thiết. Ở giai đoạn này bố mẹ vẫn tiếp tục sử dụng gạc vệ sinh răng miệng chuyên dụng cho trẻ để lau sạch răng, nướu và lưỡi cho trẻ sau khi ăn hoăc 2 lần/ngày là đủ.
Hình 2: em bé Minh Dũng 1 tuổi với 4 chiếc răng cửa dưới trắng xinh nhờ được mẹ vệ sinh răng hàng ngày
- Trẻ từ 1 đến 3 tuổi
Trẻ sau 1 tuổi đã có nhận thưc khá rõ và một số trẻ đã biết khạc nhổ do vậy bố mẹ nên hướng dẫn trẻ chải răng bằng bàn chải và kem chải răng. Cần lựa chọn bàn chải kích thước nhỏ, đầu nhỏ, lông mềm, màu sắc và hình dạng theo sở thích của trẻ để tạo sự thoải mái và niềm hứng thú cho trẻ. Các loại kem chải răng cho trẻ ở giai đoạn 1-3 tuổi hiện nay trên thị trường có nhiều loại tuy nhiên khi lựa chọn kem chải răng cha mẹ cần lưu ý chọn loại kem chải răng không có flour nếu trẻ chưa biết nhổ và thường hay nuốt kem chải răng, với trẻ đã biết khạc nhổ tốt thì cha mẹ nên lựa chọn kem chải răng có hàm lượng flour phù hợp (khoảng 500ppm), nhưng chỉ dùng lượng kem rất nhỏ (bằng hạt gạo).
Trẻ từ 2-3 tuổi gần như đã hoàn thiện bộ răng sữa và ăn uống đa dạng hơn do vậy trẻ cần chải răng 2 lần/ ngày dưới sự hỗ trợ của cha mẹ.
Hình 4: em bé Linh Cơ luôn thích thú với những chiếc bàn chải sắc màu và rất chăm chải răng
- Trẻ từ 3 đến 6 tuổi
- Trẻ từ 3 tuổi đã có nhận thức rõ ràng và có khả năng tự chải răng, cha mẹ nên khuyến khích bé tự chải răng, nhưng vẫn cần giám sát và hỗ trợ để đảm bảo răng được làm sạch đúng cách. Gai đoạn này cần cho trẻ sử dụng kem chải răng có flour với hàm lượng phù hợp, có thể dùng lượng kem đánh răng bằng hạt đậu có chứa fluor (~1000ppm).
- Từ 3-6 tuổi là lứa tuổi trẻ hay gặp các vấn đề về răng sữa nếu không được vệ sinh răng đúng cách, do vậy khi trẻ và bố mẹ gặp khó khăn trong việc chải răng thì nên tìm gặp nha sĩ chuyên khoa răng trẻ em để được hướng dẫn và hỗ trợ. Nếu trẻ có bất cứ dấu hiệu bất thường gì trên răng miệng thì đều cần được thăm khám sớm nhất bởi bác sĩ nha khoa và việc thăm khám răng miệng định kì 4-6 tháng/ lần đối với trẻ là cần thiết bởi các tổn thương răng sữa thường tiến triển âm thầm và rất nhanh biến chứng.
Hình 3: bé Đăng Khôi răng nhiễm màu và nhiều mảng bám do vệ sinh răng kém
- Một số lưu ý chung
- Dùng bàn chải mềm, thay mỗi 3 tháng hoặc khi lông bàn chải bị tưa.
- Không cho bé bú bình khi đã ngủ, đặc biệt là sữa có đường, để tránh sâu răng sữa.
- Hạn chế đồ ngọt, nước có đường, bánh kẹo dính.
- Đưa bé đi khám răng định kỳ mỗi 4-6 tháng, kể từ khi mọc chiếc răng đầu tiên hoặc khi được 1 tuổi.
